Wszystko na sprzedaż

Polska, 1968, 94 min

„Tytuł »Wszystko na sprzedaż« miałem też już wcześniej, ale niezbyt dokładnie wiedziałem, co z nim zrobić. Zafascynował mnie kiedyś w Indiach widok biedaka stojącego przy autostradzie; przed nim na rozłożonym kawałku szmaty czy ubrania leżało kilka gwoździ, jakaś podeszwa… Wstrząsający obraz człowieka, który sprzedaje wszystko, co ma, a że ma tak mało, to wina losu. Pomyślałem wtedy, że chciałbym – gdy będę już żegnał się z kinem – zrobić taki film: oto sprzedaję wszystko, co mi się przez te lata uzbierało, jestem człowiekiem w łachmanach i ogłaszam wyprzedaż.
A potem zginął Zbyszek. Pomyślałem o filmie o człowieku, którego już nie ma. Bo od samego początku zdawałem sobie sprawę, że zrealizowanie filmu biograficznego o aktorze jest absolutnie niemożliwe. Istotą aktora jest przecież jego osobowość i żadna osobowość innego aktora jej nie zastąpi. Byłoby to opowiadanie o kimś zupełnie innym. Kto może zagrać Jamesa Deana? Kto może zagrać Zbyszka Cybulskiego?"
„Wyprzedaż z pełną odpowiedzialnością, rozmowa ze Stanisławem Janickim", 1969, za: „Wajda mówi o sobie", oprac. W. Wertenstein, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1991 [2000], s. 54-55, 60.

Opis

Autotematyczna opowieść o utracie przyjaciela i wielkiego aktora. W tym bardzo osobistym filmie, do którego Andrzej Wajda po raz pierwszy samodzielnie napisał scenariusz, reżyser snuje refleksję nad fenomenem Zbigniewa Cybulskiego, portretuje rodzime środowisko filmowe oraz – jedyny raz w tak bezpośredni sposób – mówi o samym sobie. W alter ego Wajdy wcielił się Andrzej Łapicki, a pozostali aktorzy nasycają swoje postaci własnymi doświadczeniami i cechami charakterów. Dzięki temu Wszystko na sprzedaż staje się intymną odpowiedzią na słowa, które o Wajdzie miał powiedzieć niedługo przed śmiercią Zbigniew Cybulski: „Powiedzcie mu, że jeszcze za mną zatęskni”.