© Fot. Wiesław Zdort / Filmoteka Narodowa

Popiół i diament

Polska, 1958, 110 min

„Do powodzenia bardzo przyczynił się Zbyszek Cybulski. Przystępując do tego filmu, nie myślałem o tym, że właśnie on będzie tym elementem, który tyle filmowi da. Jego sposób gry – ta nonszalancja, to ubranie, te okulary, te gesty – wszystko zbiegło się z jakimś ruchem młodzieży, która odnalazła tu siebie, która też chciała się kamuflować, ukrywać za ciemnymi okularami; dostrzegła »uniform«, w który tak lubi się ostatnio przyodziewać”.

„Obsesja historii. Tradycja romantyczna, rozmowa z Bolesławem Michałkiem”, 1968, za: „Wajda mówi o sobie”, oprac. W. Wertenstein, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1991 [2000], s. 51.

Opis

Ostatnie chwile II wojny światowej. Młody akowiec Maciek Chełmicki musi wykonać jeszcze jeden rozkaz – zastrzelić komunistycznego aparatczyka, który przybył do prowincjonalnego miasteczka, by przejąć władzę. Z upływem godzin bohater widzi coraz mniejszy sens ciągłej walki, nawiązuje romans z barmanką miejscowego hotelu i staje się świadkiem zabawy przedwojennego establishmentu, który celebruje koniec starych czasów. Po czasach wojny chce przede wszystkim żyć i kochać, ale musi wciąż walczyć, pamiętać o poległych i poświęcać własne życie.

Powstała w okresie tzw. odwilży (po 1956 roku) adaptacja powieści Jerzego Andrzejewskiego dokonana przez autora powieści i Andrzeja Wajdę zmieniła wymowę pierwowzoru. Rola Zbigniewa Cybulskiego stała się w historii polskiej kultury niezrównanym mitem. Tożsamość i los bohatera wpisywały się zarówno w konteksty polskiego romantyzmu, z widocznymi odwołaniami literackimi, jak i popaździernikowych wartości.

Spotkanie z Andrzejem Wajdą i Januszem Morgensternem po filmie POPIÓŁ I DIAMENT prowadzi prof. A. Werner: YouTube.com

Informacje o filmie

Reżyseria
Andrzej Wajda, Janusz Morgenstern
Scenariusz
Andrzej Wajda, Jerzy Andrzejewski wg własnej powieści
Zdjęcia
Jerzy Wójcik
Muzyka
Jan Krenz
Producent
Polska, Zespół Filmowy „Kadr”
Kierownik produkcji
Stanisław Adler
Data premiery
03.10.1958
Nagrody
nagroda FIPRESCI na XX MFF w Wenecji, 1959; nagroda czytelników tygodnika „Film” – Złota Kaczka za rok 1958; nagroda Kanadyjskiej Federacji Stowarzyszeń Filmowych na III MFFF w Vancouver, 1960; Kryształowa Gwiazda Francuskiej Akademii Filmowej dla Ewy Krzyżewskiej, 1960; Dyplom Uznania w Ibadanie, 1961; nagroda Srebrny Laur Davida O. Selznicka, 1962; nagroda krytyków filmowych NRF, 1962; nagroda czechosłowackich krytyków filmowych, 1965; wyróżnienie na MFF w Addis Abebie, 1967

Obsada

Maciek Chełmicki
Zbigniew Cybulski
Krystyna, barmanka w restauracji w hotelu „Monopol”
Ewa Krzyżewska
Andrzej
Adam Pawlikowski
J. Drewnowski, sekretarz prezydenta miasta
Bogumił Kobiela
Szczuka, sekretarz wojewódzki PPR
Wacław Zastrzeżyński
Redaktor Pieniążek
Stanisław Milski
Kotowicz
Artur Młodnicki
Katarzyna Staniewiczowa
Halina Kwiatkowska
Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki Cookies. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszej Polityce Prywatności.
Rozumiem